Fizijatrija

Pojam fizijatrija vodi poreklo od dva grčka termina, a koji se slobodno prevode kao priroda, odnosno fizička energija i lečenje. U tom smislu je i lekar specijalista fizikalne medicine i rehabilitacije, odnosno fizijatar usmeren na primenu najpre energije iz prirode u lečenju. Međutim, sa napretkom savremenih tehnologija, fizijatrija sve češće podrazumeva i korišćenje veštačke energije u svhu oporavka i to najpre u vidu lasera.

Jednostavnije rečeno, fizijatrija je zapravo jedna od brojnih grana medicine, koja za cilj najpre ima prevenciju, a zatim i dijagnostiku, te lečenje i rehabilitaciju svih onih pacijenata, kod kojih postoje različita oštećenja kako koštano - zglobnog sistema, tako isto i mišićno - nervnog.

Osnovni cilj koji fizijatrija ima jeste da uz primenu odgovarajućih metoda, odnosno medikamenata, pruži mogućnost takvim pacijentima da ponovo uspostave sve one sposobnosti koje su iz različitih razloga izgubili, odnosno da delovima njihovog kako mišićno - nervnog, tako i koštano - zglobnog sistema omoguće da funkcionišu na optimalnom nivou.

Takođe, fizijatri igraju značajnu ulogu i u detetovom ranom uzrastu, budući da se roditelji upravo njima obraćaju kada deca imaju poteškoća sa kukovima ili takozvanim tortikolisom, ali i generalno kada kod deteta postoje pokazatelji da ili mišićno - nervni ili koštano - zglobni sistem ne funkcioniše kako bi trebalo.

Kada se treba obratiti fizijatru?

Iako ljudi neretko ne obraćaju naročitu pažnju na bolove slabijeg intenziteta u koštano - zglobonm sistemu, najpre, činjenica je da bi to trebalo da učine, kako ne bi došli u mnogo lošije stanje, kada je neophodno da se hitno obrate fizijatru.

Zato i ističemo da Sanitas klinik pored drugih specijalističkih pregleda, u ponudi ima i mogućnost pregleda kod fizijatra. Nije zgoreg da napomenemo i to da je prema članu broj 33 stav 6 Zakona o zdravstvenoj zaštiti, koji je objavljen u „Službenom glasniku Republike Srbije“ broj 25 / 19, kao i prema članu broj 37 stav 2 Zakona o inspekcijskom nadzoru ( „Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 36 / 15, 44 / 18 - dr. zakon, 95 / 18 ) i u skladu sa članom broj 33, te članom broj 39 stav 2 i članom broj 136 stav 1 Zakona o opštem upravnom postupku, koji je objavljen u „Službenom glasniku Republike Srbije“ broj 18 / 16, 95 / 18 - dr. propis, nadležno Ministarstvo zdravlja Republike Srbije, Sektor za inspekcijske poslove, Odeljenje za zdravstvenu inspekciju, Odsek za zdravstvenu inspekciju Kragujevac na dan 09. decembra 2021. godine doneo rešenje broj 530 - 072 - 36 / 2021 - 09. Na osnovu tog rešenja je utvrđeno da Zavod za zdravstvenu zaštitu radnika Akademije Oxford, odnosno Sanitas klinik, kao zdravstvena institucija u potpunosti ispunjava sve zahteve i uslove koje propisuju zakoni, što se odnosi i na opremu i na kadar i prostorije, ali i na lekove.

Takođe je važno i da pacijenti imaju na umu da je za pregled kod lekara specijaliste fizikalne medicine i rehabilitacije, odnosno fizijatra neophodno da izvrše blagovremeno zakazivanje. Izuzev mogućnosti da to učine u ulici Kralja Petra Prvog broj 4, u Jagodini, gde se i nalazi Sanitas klinik, mogu pregled zakazati i preko telefona i to na brojeve 035 82 000 18 i 060 035 00 86. Pored toga, otvorena je mogućnost zakazivanja pregleda i elektronskim putem, odnosno na mejl adresu ove zdravstvene institucije info@sanitasklinik.com.

Indikacije za pregled kod fizijatra su:

• bolovi u koštano – zglobnom sistemu (bol u vratu, kičmi i nogama, bolovi u perifernim zglobovima ili između rebara, odnosno lopatica, kao i trnjenje ruku ili nogu)
• stanja posle preloma, povreda zglobova, ligamenata ili mišića, kao i stanja posle povreda koštano - zglobnog sistema
• reumatološka oboljenja (kako zapaljenska, tako i degenerativna)
• osteoporoza
• različita neurološka oboljenja
• postoperativna stanja nakon intervencija na koštano - zglobnom i nervno - mišićnom sistemu

Kako izgleda pregled kod fizijatra?

U osnovi, prvi deo specijalističkog pregleda kod fizijatra se odnosi na uzimanje anamneze, odnosno istorije bolesti pacijenta. A to u praksi znači da će lekar specijalista fizikalne medicine i rehabilitacije biti u obavezi da najpre uzme sve potrebne podatke od pacijenta i to najpre lične podatke, a zatim i informacije o oboljenjima, odnosno eventualnim ranijim hirurškim intervencijama na moždano - nervnom ili koštano - zglobnom sistemu. U tom delu pregleda je naročito važno da pacijent priloži i medicinsku dokumentaciju, te da bude potpuno iskren sa fizijatrom, budući da će sve to i te kako biti od pomoći i prilikom dijagnostike, odnosno propisivanja odgovarajuće terapije.

Sledeći deo specijalističkog pregleda kod fizijatra je klinički i obuhvata nekoliko segmenata, a sve u zavisnosti od toga na šta se tačno žali pacijent, odnosno u skladu sa time zbog kojih se tačno problema i javio ovom specijalisti.

Najpre će fizijatar da izvrši stručnu procenu držanja pacijenta i načina njegovog hoda, a u smislu da će ispitati takozvanu posturu, opservacijom stava samog pacijenta, te visine i položaja njegovih ramena, zatim lopatica, ali i karličnih kostiju i stopala.

Zatim će uz adekvatna pomagala da izvrši procenu pokretljivosti kičme i to kako aktivnu, tako i pasivnu, kojom prilikom će koristiti goniometar, odnosno namensku vrstu uglomera, kako bi mogao da izmeri obim pokreta zglobova.

Namenskim testom će takođe fizijatar u okviru kliničkog dela specijalističkog pregleda po potrebi da izvrši i ispitivanje snage mišića pacijenta, a zatim će proveriti i reflekse pacijenta. Nakon što bude izvršio stručno ispitivanje refleksne aktivnosti, a u zavisnosti od stanja samog pacijenta i poteškoća sa kojima se susreće, lekar može da proveri i u kakvom stanju se nalazi periferna cirkulacija, te da izvrši i ispitivanje osetljivosti, odnosno senzibiliteta pacijenta. Podrazumeva se da će tokom kliničkog pregleda fizijatar uzeti i antropometrijske mere pacijenta. Ukoliko to bude potrebno, fizijatar će predložiti i tekst aktivnosti dnevnog života pacijenta, poznat kao ADŽ test.

Isključivo na osnovu mišljenja fizijatra, mogu da budu predložene i dodatne analize, odnosno dodatni specijalistički ili aparaturni pregledi.

Posle toga će predočiti pacijentu dijagnozu i predložiti terapiju, odnosno način lečenja.

Koliko traje pregled fizijatra?

S obzirom na to da lekar uzima prvo anamnezu od pacijenta, što se smatra opštim delom celokupnog pregleda, a zatim treba da izvrši i klinički deo specijalističkog pregleda, kako bi mogao da uradi adekvatnu dijagnostiku, te da propiše lečenje, to znači da će pregled trajati minimum 30 minuta.

Naravno, sve zavisi od toga u kakvom stanju je pacijent, odnosno da li će biti neophodne i dodatne analize i ispitivanja.

Svakako je važno istaći da pregled fizijatra uopšte nije ni bolan ni neprijatan.